Νέα σχολική χρονιά! Καιρός για προληπτικό οδοντιατρικό έλεγχο στα παιδιά μας

Είναι η ειδικότητα της Οδοντιατρικής που ασχολείται με την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των οδοντικών και στοματικών προβλημάτων στα παιδιά και στους εφήβους. Τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι η τερηδόνα και οι φλεγμονές των νεύρων των δοντιών, η ουλίτιδα, οι οδοντικές ανωμαλίες σχήματος ή αριθμού (π.χ. ελλείψεις δοντιών), η κακή σύγκλειση των δοντιών ή προβλήματα αισθητικής δοντιών. Ένας ιδιαίτερος τομέας είναι τα οδοντικά τραύματα. Σπασίματα δοντιών από πτώση, χτύπημα στο παιχνίδι ή ατύχημα, οριζόντια μετακίνηση, εμβύθιση ή και εκγόμφωση όπου κάποιο μπροστινό δόντι μπορεί να βγει τελείως από τη θέση του ολόκληρο μαζί με τη ρίζα.

Συνιστάται η πρώτη εξέταση να γίνεται ανάμεσα στο πρώτο και δεύτερο έτος της ζωής του παιδιού. Έτσι, θα προληφθούν εγκαίρως τυχόν προβλήματα, και θα δοθούν στους γονείς συμβουλές και οδηγίες για τη σωστή στοματική υγιεινή του παιδιού, τη χρήση της πιπίλας και του μπιμπερό κλπ.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής ενός νηπίου τα νεογιλά (παιδικά) δόντια επιτελούν ένα πολύ σημαντικό έργο καθώς:

• με αυτά συντελείται η μάσηση
• συμβάλλουν στη σωστή άρθρωση του λόγου
• κρατούν το χώρο για τα μόνιμα δόντια
• συμβάλλουν στη σωστή ανάπτυξη των γνάθων

Από τα 6-12 χρόνια στα παιδιά συνυπάρχουν νεογιλά και μόνιμα δόντια (μικτός φραγμός). Και σε αυτήν την περίοδο η έγκαιρη αντιμετώπιση των τυχόν προβλημάτων και η πρόληψη είναι πολύ σημαντικές καθώς σε πολλά παιδιά υπάρχει ιδιαίτερη ευαισθησία στην τερηδόνα και συχνή κατανάλωση γλυκών.

Επίσης, στην εφηβική περίοδο(13-18) συντελούνται σημαντικές αλλαγές στη ζωή του εφήβου – αλλαγή διατροφικών συνηθειών, έκκριση ορμονών κλπ – που μπορεί να προκαλέσουν έξαρση στην τερηδόνα και στην ουλίτιδα. Προκύπτουν ακόμη νέες ανάγκες για οδοντιατρικές συμβουλές σχετικά με την ορθοδοντική, τη διατήρηση  καθαρών και λευκών δοντιών, τη δροσερή αναπνοή, την αποφυγή του καπνίσματος κλπ.

Η Ευρωπαϊκή και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδοδοντιατρικής συνιστούν ένα οδοντιατρικό έλεγχο τουλάχιστον 2 φορές το χρόνο, δηλαδή κάθε εξάμηνο. Μερικά παιδιά χρειάζονται συχνότερους ελέγχους λόγω κακής στοματικής υγιεινής, υποπλασίας της αδαμαντίνης, αυξημένου κινδύνου για τερηδόνα, ή μη ομαλής ανάπτυξης των γνάθων.

Γιατί να γίνεται επίσκεψη στον οδοντίατρο τόσο συχνά αν δεν υπάρχει πρόβλημα;

Οι τακτικές επισκέψεις βοηθούν ώστε τα παιδιά να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα με την τερηδόνα και την ουλίτιδα. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Στους επανελέγχους ο παιδοδοντίατρος θα καθαρίσει τα δόντια από μικροβιακή πλάκα και «πέτρα». Πιθανώς θα γίνει φθορίωση και υπενθύμιση στον ασθενή του σωστού τρόπου βουρτσίσματος και χρήσης οδοντικού νήματος. Ακόμη θα γίνεται διαρκής επαναξιολόγηση της ορθοδοντικής κατάστασης του παιδιού. 

Η οδοντιατρική πρόληψη είναι η πρώτη προτεραιότητα στις οδοντιατρικά προηγμένες χώρες. Το ίδιο ισχύει σήμερα και για τη χώρα μας. Την τακτική να θεραπεύουμε τα δόντια αφού πάθουν κάτι και να μην προλαμβάνουμε το πρόβλημα, μπορούμε να την παρομοιάσουμε με ένα δάσος που έχει πιάσει φωτιά (τερηδόνα) και εμείς αντί να σβήσουμε πρώτα τη φωτιά (πρόληψη), αρχίζουμε την αναδάσωση (σφραγίσματα δοντιών). Η σωστή εξατομικευμένη πρόληψη θέτει υπό έλεγχο τη νόσο – υποπλασία, τερηδόνα, ουλίτιδα, περιοδοντίτιδα κλπ – και κατόπιν θεραπεύει τα δόντια και το υπόλοιπο στόμα αν χρειάζεται.

Οδοντιατρική Πρόληψη σημαίνει :

1. Σωστό και συχνό βούρτσισμα με την κατάλληλη οδοντόβουρτσα και οδοντόκρεμα
2. Προστασία των δοντιών με χρήση φθορίου (φθορίωση, χρήση στοματικών διαλυμάτων)
3. Προληπτικές καλύψεις οπών και σχισμών (fissure sealants)
4. Συμβουλές για τη διατροφή

Τα παιδιά μαθαίνουν για ο,τιδήποτε τα αφορά κυρίως με το να «μιμούνται» μια σχετική συμπεριφορά. Έτσι, όταν το παιδί επισκέπτεται από μικρό τον οδοντίατρο, βλέπει τους γονείς του να τηρούν οι ίδιοι σωστή και συνεπή στοματική υγιεινή και βοηθιέται για να την εφαρμόσει κι αυτό, δεν μπορεί παρά να αποκτήσει καλές συνήθειες στοματικής υγιεινής. Η φροντίδα του παιδικού στόματος και από τη βρεφική ακόμη ηλικία στέλνει το σωστό μήνυμα στο παιδί.

Φυσικά, καθώς το παιδί μεγαλώνει το καθοδηγούμε να βουρτσίζει σωστά τα δόντια του τουλάχιστον 2 φορές τη μέρα, να αποφεύγει τα πολύ συχνά μεσογεύματα τους χυμούς και τα αναψυκτικά. Στην εφηβεία δίνουμε επίσης έμφαση στη συχνή χρήση οδοντικού νήματος και ίσως κάποιου στοματικού διαλύματος.